Lập di chúc là việc thể hiện ý nguyện của người lập di chúc về việc phân chia tài sản sau khi qua đời. Việc lập di chúc hợp pháp không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của người thừa kế mà còn tránh các tranh chấp pháp lý có thể xảy ra trong tương lai. Dưới đây là những bước cơ bản để lập di chúc hợp pháp.
Cơ sở pháp lý:
1. Di chúc là gì? Điều kiện để lập di chúc hợp pháp
Theo quy định tại Điều 624 BLDS năm 2015, Di chúc được định nghĩa là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
Trước khi lập di chúc, người lập di chúc cần phải đáp ứng một số điều kiện pháp lý quan trọng:
- Đủ năng lực hành vi dân sự: Người lập di chúc phải là người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, tức là đủ 18 tuổi và không bị mất khả năng nhận thức, điều khiển hành vi.
- Tự nguyện lập di chúc: Di chúc phải được lập trên cơ sở tự nguyện, không bị ép buộc hay lừa dối.
- Không bị hạn chế quyền lập di chúc: Một số trường hợp đặc biệt như người trong tình trạng tâm thần, hay những người bị hạn chế quyền lập di chúc sẽ không được phép lập di chúc hợp pháp.
2. Các hình thức di chúc hợp pháp
Đồng thời, di chúc có thể thể hiện dưới dạng văn bản (có người làm chứng hoặc không có người làm chứng hoặc có thể công chứng hoặc chứng thực) hoặc di chúc miệng.
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, có ba hình thức di chúc được công nhận hợp pháp:
- Di chúc bằng văn bản (di chúc viết tay, di chúc công chứng): Đây là hình thức phổ biến nhất. Di chúc có thể viết tay hoặc viết trên máy tính, nhưng phải đảm bảo các yếu tố như chữ ký của người lập di chúc và ngày tháng năm lập di chúc.
- Di chúc miệng: Di chúc này chỉ được công nhận trong trường hợp người lập di chúc bị bệnh nguy hiểm đến tính mạng và không thể viết được. Di chúc miệng phải có sự chứng kiến của ít nhất hai người làm chứng.
- Di chúc bằng hình thức khác: Đối với những trường hợp đặc biệt, có thể lập di chúc bằng các hình thức khác như di chúc bằng dấu vân tay.
3. Các yêu cầu khi lập di chúc
Để di chúc hợp pháp, người lập di chúc cần chú ý đến các yêu cầu sau:
- Rõ ràng về nội dung di chúc: Di chúc phải ghi rõ tài sản sẽ phân chia cho ai, với tỷ lệ bao nhiêu. Mọi yêu cầu cần phải cụ thể và dễ hiểu, tránh gây nhầm lẫn, hiểu sai trong quá trình thừa kế.
- Chứng nhận di chúc: Để tăng tính pháp lý, người lập di chúc có thể công chứng di chúc tại cơ quan có thẩm quyền. Việc công chứng di chúc sẽ đảm bảo tính chính xác và hợp pháp của văn bản.
- Chứng kiến di chúc: Di chúc cần có sự chứng kiến của ít nhất hai người có đầy đủ năng lực hành vi dân sự, trừ khi di chúc được công chứng. Các người chứng kiến không được là người thừa kế trong di chúc.
- Tuân thủ pháp luật về thừa kế: Trong di chúc, người lập cần tuân thủ các quy định pháp luật về thừa kế, đặc biệt là quyền thừa kế của người thân thiết như vợ/chồng, con cái, cha mẹ.
4. Những lưu ý quan trọng khi lập di chúc
- Sửa đổi, bổ sung di chúc: Nếu có thay đổi về tài sản hoặc người thừa kế, di chúc có thể được sửa đổi, bổ sung hoặc hủy bỏ. Tuy nhiên, mọi thay đổi đều phải thực hiện theo quy trình và hình thức hợp pháp.
- Di chúc bị hủy bỏ: Di chúc có thể bị hủy bỏ nếu người lập di chúc không còn đủ năng lực hành vi dân sự, hoặc nếu di chúc không tuân thủ đúng các quy định của pháp luật.
- Bảo mật di chúc: Di chúc nên được lưu giữ cẩn thận, tránh rủi ro bị mất hoặc sửa đổi trái phép.
5. Các bước lập di chúc hợp pháp
- Xác định tài sản cần phân chia: Đầu tiên, bạn cần liệt kê tất cả các tài sản cần phân chia trong di chúc, bao gồm bất động sản, tài khoản ngân hàng, tài sản cá nhân, vv.
- Xác định người thừa kế và tỷ lệ phân chia: Quyết định ai sẽ là người thừa kế tài sản của bạn và phân chia tài sản theo tỷ lệ hợp lý, dựa trên mong muốn của bạn.
- Lập di chúc bằng văn bản: Bạn có thể tự tay viết di chúc hoặc nhờ luật sư soạn thảo. Đảm bảo di chúc ghi rõ thông tin của bạn và những người thừa kế, tài sản được phân chia, và ngày tháng.
- Chứng thực hoặc công chứng di chúc: Để đảm bảo di chúc có giá trị pháp lý, bạn nên đến cơ quan công chứng hoặc UBND nơi cư trú để chứng thực hoặc công chứng.
- Lưu giữ di chúc: Di chúc cần được lưu trữ cẩn thận, có thể lưu giữ tại cơ quan công chứng hoặc tại một nơi an toàn để tránh bị mất mát.
Việc lập di chúc hợp pháp không chỉ giúp bạn đảm bảo rằng tài sản của mình sẽ được phân chia theo đúng nguyện vọng mà còn giúp tránh các tranh chấp, khiếu nại sau này. Hãy tham khảo ý kiến của luật sư nếu cần thiết và luôn tuân thủ các quy định pháp lý để di chúc của bạn có giá trị pháp lý đầy đủ.
Nếu bạn đang gặp phải vấn đề liên quan đến lập di chúc, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ. Chúng tôi sẵn sàng cung cấp giải pháp pháp lý tối ưu giúp bạn bảo vệ quyền lợi của mình và gia đình.
Liên hệ:
- Điện thoại: 0934.69.69.55
- Email: Hellolawvn@gmail.com
- Website: https://hellolaw.vn/
Với dịch vụ tư vấn thừa kế chuyên nghiệp và uy tín, chúng tôi sẽ giúp bạn đảm bảo sự an tâm trong việc bảo vệ tài sản và quyền lợi hợp pháp của mình.
Xem thêm:
Dịch vụ tư vấn thừa kế năm 2025